In de praktijk horen we regelmatig managers zuchten op het moment dat er afspraken gemaakt moeten worden over al dan niet thuiswerken. Een belangrijk issue daarbij is dat managers bang zijn dat thuiswerken een “vast recht” wordt waardoor het maken van afspraken nog complexer wordt dan het nu al is. Er zijn immers al veel part-timers die er op één of meer dagen van de week niet zijn.
Aan deze angst ligt in onze visie een verkeerd beeld over Het Nieuwe Werken (waar thuiswerken een onderdeel van kan zijn) ten grondslag. Bovendien zijn we ervan overtuigd dat er een verschil is tussen een “thuiswerkdag” en een “niet-werkdag” en dat je daarover als organisatie duidelijke afspraken kunt en moet maken.
De essentie van Het Nieuwe Werken is in onze visie dat je niet langer “naar je werk gaat” (bij voorkeur van maandag tot en met vrijdag, van 9 tot 5, op kantoor), maar dat je “aan het werk” gaat, op de tijd en plaats die past bij je klanten, je werk, je organisatie en je eigen leven. Uiteraard is het zeer wel mogelijk dat je een deel van je werk heel effectief vanuit huis kunt doen en dat thuiswerken dus een onderdeel is van Het Nieuwe Werken binnen jouw organisatie.
In onze optiek is het echter niet zo dat daarmee thuiswerken automatisch een recht is geworden waarop je op vaste tijden aanspraak kunt maken. Als een werkgever de mogelijkheid biedt (bijvoorbeeld vastgelegd in beleid over Het Nieuwe Werken) om deels vanuit huis te werken, biedt dat een werknemer de ruimte om in overleg met zijn of haar leidinggevende te komen tot individuele afspraken. Daarin komen onder andere de randvoorwaarden voor thuiswerken, communicatie-afspraken en verwachtingen van leidinggevende, team en werknemer aan de orde. Het helpt om hierbij expliciet naar elkaar aan te geven welke flexibiliteit je wederzijds verwacht.
Als werknemer kun je bijvoorbeeld vragen om een bepaald deel van je taken in principe vanuit huis te doen en dus een deel van je werktijd thuis in te vullen. Daarbij kun je ook aangeven dat bepaalde dagen of dagdelen daarvoor goed uitkomen en dat je die tijd bij voorkeur vanuit huis werkt. De leidinggevende kan uitspreken dat hij/zij het belangrijk vindt dat je bereid bent om op kantoor te komen indien dat nodig is, ook op momenten dat je liever thuis zou werken. Bijvoorbeeld voor het bijwonen van een belangrijk overleg. Het gaat hierbij altijd om een redelijke balans tussen “geven en nemen” van zowel werkgever als werknemer.
Voor veel mensen is “werken” nog steeds bewust of onbewust gekoppeld aan aanwezigheid “op je werk” (je bent er en je werkt). Iedereen is in Nederland gewend aan part-timers die één of meer dagen in de week niet werken (je bent er niet en je werkt niet). Bij thuiswerken komt daar dus nog een vorm bij. Je bent er niet, maar je werkt wel. Het is in het belang van medewerker, leidinggevende en organisatie om het onderscheid tussen niet werken en thuiswerken helder te maken bij implementatie van Het Nieuwe Werken.
De belangrijkste valkuil voor medewerkers bij Het Nieuwe Werken, blijkt keer op keer uit onderzoek, is dat ze te veel gaan werken. De grenzen tussen werk en privé vervagen immers (zeker bij thuiswerken) en dus moet een medewerker zelf grenzen stellen. Dat is gemakkelijker als je met elkaar afspreekt wat je van elkaar verwacht als je thuis werkt en als je niet werkt. Ben je bereikbaar? Check je je e-mail? Ben je beschikbaar voor belangrijke bijeenkomsten? Ook helpt het als je afspraken maakt hoe je naar elkaar inzichtelijk maakt of je wel of niet aan het werk bent, bijvoorbeeld door het delen van agenda’s in Outlook. Daarin kun je dan bijvoorbeeld ook kwijt dat je overdag een privé-afspraak hebt en dat je op sommige avonden aan het werk bent.
Voor leidinggevenden is het dan helder waar ze op kunnen rekenen. Ook voor collega’s is dat van belang. Het voorkomt verwarring, scheve ogen en opmerkingen als “Nee, die is er niet. Hij schijnt thuis te werken!” Bovendien dwingt het je als team te bespreken wat je van elkaar verwacht en hoe je met elkaar omgaat. Dat levert in de praktijk regelmatig nuttige inzichten en verbeteringen in team spirit op. En daar wordt iedereen beter van.
Thuiswerken hoeft dus helemaal geen zuchten te veroorzaken bij managers. Verwachtingen uitspreken, afspraken maken, transparantie inbouwen en een beetje flexibiliteit van iedereen… Het is geen rocket science.
Door: Susan Smulders, Moneypenny Advies & Implementatie
Dit artikel is ook gepubliceerd op Het Nieuwe Werken Blog.
(020) 42 60 760 
