Voor veel Nederlanders is privacy een groot goed. Het gaat zelfs zo ver dat de toekomst van bepaalde innovaties in het gedrang komt of in ieder geval flinke vertraging oploopt als de privacy niet volledig gewaarborgd lijkt te zijn. Denk aan de invoering van de OV-chipkaart en het elektronisch patiëntendossier. Ook bij de invoering van Het Nieuwe Werken blijkt het een dusdanig legitiem argument te zijn om het onderwerp voorlopig van de agenda van de toch al sceptische manager te krijgen.
De ideale taken om plaats- en tijdonafhankelijk uit te voeren zijn verwerkende taken: administratieve, uitvoerende taken die te maken hebben met het verwerken van informatie. Werkzaamheden die individueel gedaan kunnen worden, goed op afstand te meten en monitoren zijn en waarvoor slechts toegang nodig is tot bepaalde ICT-systeem.
Verplicht op kantoor
Bij dat laatste zit de crux. De grote massa van verwerkende professionals hebben in hun werk te maken met persoonsgegevens en privacy gevoelige data. Denk aan een bank- of verzekeringsemployee die contracten voorbereidt of credit checks uitvoert. De vele ambtenaren bij overheidsinstellingen als zorginstellingen die werken met patiëntgegevens. Of de medewerkers bij gemeenten, het UWV en de Sociale Verzekeringsbank die veelvuldig te maken hebben met burger- of cliëntgegevens.
Uit privacy overwegingen moeten al deze professionals verplicht naar kantoor. Een gemiste kans. Wat als we een oplossing zouden vinden voor dit (gepercipieerde) probleem? Dan zou dat heel wat vierkante meters op kantoor schelen. En heel veel flexibiliteit voor medewerkers opleveren.
Privacy: een kwestie van goede techniek en het juiste gedrag
Er wordt altijd gedacht dat beveiliging van gegevens en informatie sec een technische kwestie is. Dat het te maken heeft met hoe mensen inloggen, gegevens worden versleuteld en welke niveaus van bevoegdheden gebruikers hebben. Een andere, minstens zo relevant beveiligingselement wordt vaak over het hoofd gezien en ligt op gedragsniveau.
Of te wel, hoe gaan mensen eigenlijk om met informatiebeveiliging? Op dit gebied is een cultuurverandering noodzakelijk. Toen iedereen nog altijd op kantoor werkte, werd er weinig over privacy en informatiebeveiliging gesproken. De gegevens waren immers alleen op kantoor beschikbaar en men waande zich veilig. Maar in de praktijk zit het ‘lek’ juist in de mens.
Aansturen en handhaven van gedrag
Om privégegevens daadwerkelijk privé te houden, moet dus niet alleen de techniek, maar ook het gedrag voor de volle honderd procent naar behoren werken. En net zoals de techniek niet naar behoren functioneert, moet ook gedrag worden aangepast als het ‘fout’ gaat. Zo krijgen medewerkers bij een grote overheidsinstantie die de beschikking hebben over alle inkomensgegevens van burgers specifieke dossiers toegewezen die voor hun werk relevant zijn. Als een medewerker zijn nieuwsgierig toch niet kan bedwingen en de inkomensdossiers van zijn buurman of een bekende voetballer raadpleegt, krijgt hij een reprimande. Jaarlijks worden op grond van dergelijk gedrag enkele medewerkers ontslagen.
Als het om informatiebeveiliging gaat, moet de techniek in orde zijn, maar moet er ook net zo veel aandacht uitgaan naar het sturen op gedrag. En er voor zorgen dat er wordt gehandhaafd. Of iemand binnen of buiten de kantoormuren werkt is irrelevant.
Marianne Sturman
Directeur Moneypenny en Cloudworkers
Dit artikel is ook gepubliceerd op Briskmagazine.nl
